تاثیر آرت دکو در طراحی لباس و دنیای مد

آرت دکو یا هنر تزیینی، یک سبک و جنبش هنری است که در معماری، هنرهای تجسمی و طراحی بکار می‌رود. این سبک بر دنیای مد، طراحی لباس، تزئینات داخلی و… نیز تاثیرات زیادی داشته است. در ادامه این مطلب از مجله دنیای مد با ما همراه باشید، تا با تاثیر سبک Art Deco بر مد و فشن بیشتر آشنا شویم.

تاریخچه سبک آرت دکو

واژه آرت دکو (Art Déco) از عبارت “آرتس دکوراتیفس Arts Décoratifs” گرفته شده است. این لغت کوتاه شده «نمایشگاه بین‌المللی هنرهای تزئینی و صنعتی مدرن» است که برای نخستین بار، پیش از جنگ جهانی اول، در سال ۱۹۲۵ در پاریس برگزار شد.

در سبک آرت دكو هنرمندان ایده‌های مدرن را با هنرهای دستی و مواد اولیه غنی ارزشمند ترکیب کرده و آثار ارزشمندی خلق می‌کنند. این سبک تاثیرات زیادی از سبک‌های کوبیسم و فوویسم گرفته است. همچنین هنر چین، ژاپن، هند، ایران، مصر باستان و هنر مایا نیز تا حد زیادی روی این جنبش اثر گذار بوده‌اند.

با شروع دهه ۱۹۳۰ به تدریج این سبک هنری ساده‌تر شد. بعد از جنگ جهانی دوم، این سبک به دلایل هزینه بالای معماری و طراحی، خسارات و زیان‌های مالی ناشی از جنگ، به تدریج کنار گذاشته شد.

ویژگی های سبک آرت دکو

خصوصیات اصلی سبک آرت دكو، عبارت‌اند از: فرم‌های هندسی متقارن، رنگ‌های قوی و غنی، نوگرایی و تجمل گرایی. آرت دکو در برخی مواقع، شامل مجموعه‌ای از سبک‌های مختلف و متناقض از چند سبک می‌شد.

به طور کلی Art Deco با مدرنیته و لوکس بودن همراه بود. هیچ کدام از آثار این سبک، ارزان قیمت و بی ارزش ارائه نمی‌شد، چون مواد اولیه مورد استفاده در آن‌ها اغلب گرانبها بود. موادی مانند آلومینیوم، ورشو، چوب‌کارشده، پوست کوسه و گورخر در تولیدات این سبک استفاده می‌شد. به دلیل تجملاتی بودن، از آن در فضاهای مدرن مثل سینما، برج‌های بلند و کشتی‌های مسافربری استفاده می‌کردند.

سبک آرت دکو در معماری

آرت دکو در طراحی لباس و دنیای مد

طراحی مد با حوزه های دیگر فرهنگی و هنری در ارتباط است. تاثیر آرت دکو در طراحی لباس، مانند انواع سبک های هنری در طراحی لباس، از دهه ۲۰ میلادی شروع شد. در دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، آزادی زنان در اجتماع بیشتر شد و در فعالیت‌های مشترک با مردان برابری می‌کردند. زنان دارای حق رای شدند، شاغل بودند، رانندگی و در مکان‌های عمومی ورزش می‌کردند. همراهی این تغییرات با پیدایش سبک لوکس و نوگرای آرت دکو، باعث شد لباس زنان رنگ و شکل متفاوت، بی پروا و پر زرق و برق‌تر پیدا کند.

با ورود سبک آرت دکو در دنیای مد سیلوئت لباس‌ها ساده شد. برخلاف عصر ویکتوریا، دیگر نیازی به دامن‌های پرچین و پفی نبود. سیلوئت، تحت تاثیر آرت دکو‌ استوانه‌ای و صاف شد. در واقع همان‌قدر که زن جدید روحیات و اعتقاداتی آزاد داشت، نیازمند لباسی رها و آسوده نیز بود.

ویژگی‌های لباس سبک آرت دکو

طرح هندسی و ساده استایل آرت دکو بسیار محبوب است. در لباس‌های شب از پولک و منجوق و سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی استفاده می‌شود. رنگ‌های آبی و طلایی و نقوش هندسی از ویژگی‌های لباس‌های آرت دکو هستند.

طراحان در لباس‌های آرت دکو از اشکال هندسی، خطوط بلند و برش‌های اریب استفاده می‌کنند. لباس‌های آرت دکو پشت‌باز و شامل شنل هستند. ویژگی‌های مهم در لباس‌های سبک آرت دکو شامل موارد زیر است:

ویژگی های استایل سبک آرت دکو
پالت رنگی	مشکی، طلایی، نقره‌ای، آبی، سفید، زرد، نارنجی؛
پارچه	ابریشم، حریر، ساتن، تور، تافته؛
تزئینات	کریستال، الماس، مروارید، بدلیجات؛
منبع الهام طرح و نقش	هندسه، معماری، کوبیسم، طرح‌های روسی، افریقایی، آسیای شرقی؛

سبک آرت دکو در معماری داخلی و رنگ

شاید رنگ‌ها مهمترین عناصر این سبک باشند. رنگ‌ها در آرت دكو، غالبا جسورانه، زنده و روشن هستند. رنگ در سبک آرت دکو به چند دسته تقسیم می‌شود:

1. رنگ‌های روشن و درخشان : مثل پرتقالی، زمردی، پرطاووسی، بنفش سلطنتی و قرمز.
2. رنگ‌های متالیک : همچون نقره‌ای، طلایی و ذغال سنگی براق.
3. رنگ‌های خنثی : مانند کرم، بژ و قهوه‌ای.
4. مونوکروم : رنگ‌های سیاه و سفید که در کارهای کلاسیک کوکو شنل زیاد دیده می‌شدند.

علاوه بر رنگ، طراحی پارچه به سبک آرت دکو، جلوه زیباتری به لباس می‌بخشید. استفاده از نقوش هندسی در بافت پارچه، رنگ آمیزی با تکنیک‌های مختلف و چاپ پترن‌های هندسی با رنگ‌های شارپ؛ از مهمترین تکنیک‌های طراحی پارچه در این دوره بود. طراحی و تزئینات پارچه با منجوق، پولک، مروارید و… عمق و تاثیر زیبایی لباس‌ها را چندین برابر نمود.

طراحی جواهرات در سبک آرت دكو

در استایل آرت دکو جواهرات بسیار مورد استفاده است. بازتر شدن لباس‌های زنانه، دلیلی شد تا طراحان زیورآلات، خلاق تر شوند. لباس‌های بدون آستین دهه ۱۹۲۰ سبب شد تا بازوبندهای تزئینی با طراحی متنوع ارائه شود. کوتاهی موی زنان، طراحان زیورآلات را واداشت تا گوشواره‌های بلند و تاج و سربند طراحی کنند. ساعت‌های آویز، جعبه سیگار با الگوهای هندسی در جواهرات و اکسسوری‌ها طراحی می‌شد. جواهرات سبک آرت دكو شامل موارد زیر هستند:

• گوشواره: گوشواره‌ها بلند و آزادانه حرکت می‌کنند. دلیل محبوبیت این گوشواره‌ها، کوکو شنل بود.
• گردنبند: گردنبندها به صورت رشته‌های بلند مروارید و زنجیری هستند. اغلب با سنگ‌های قیمتی بزرگ تزئین شده‌اند.
• دستبند: دستبندهای پهن و سنگین آرت دكو از سنگ‌های قیمتی و با الگویی پیچیده و زیبا ساخته می‌شوند.
• انگشتر: حلقه‌های انگشتر به سبک آرت دكو، معمولا یک برش سنگ قیمتی مرکزی دارند. این برش مرکزی، با سنگ‌های بی‌شمار، به صورت اشکال و رنگ‌های مختلف، احاطه شده است.
• سنجاق‌سینه یا سنجاق کلاه: این سنجاق‌ها جاز جواهرات ضروری استایل آرت دكو است. البته به طور همزمان از آن استفاده نمی شود.

رنه لالیک (René Lalique) و کارتیه (Cartier) از طراحان جواهرات معروف عصر آرت دكو بودند. لالیک با استفاده از شیشه و سنگ‌های قیمتی جواهراتی ظریف، رنگی و جذابی می‌ساخت. کارتیه هم به ساعت سازی و جواهر سازی شهرت داشت. برخی هنرمندان دیگر هم از مواد جدیدی همچون کریستال، عاج و کروم، در ساخت زیورآلات به سبک آرت دکو استفاده می‌کردند.

هنرمندان سبک آرت دكو

به عنوان طراحان پیشگام در سبک آرت دکو، می‌توان به جان لانوین، ژان پاکین و پل پویرت اشاره کرد. البته نباید تاثیر فوق‌العاده کوکو شانل را در ترکیب آرت‌دکو و مد نادیده گرفت.

از دیگر هنرمندان و طراحان تاثیرگذار می‌توان به ارته (Erte) تصویرساز و طراح لباس، لئون بکست (Leon Bakst) طراح لباس روس، سونیا دلانی (Sonia Delaunay) طراح و نقاش فرانسوی و ژان دسپرس (Jean Despres) طراح اکسسوری که با فلز کار می‌کرد، اشاره کرد.
تاثیر جنبش هنری Art Deco در کار طراحان امروز نیز همچنان مشهود است.

منبع: artdecostyle