عينك آفتابي مانع از رسیدن نور خورشید به چشم می‌شود. قدمت عینک آفتابي به دوران ماقبل تاریخ و اینوئیتها بر می‌گردد. در این مطلب از مجله دنیای مد با تاریخچه عینک دودی در ایران و اولین عینک آفتابی جهان، آشنا خواهید شد.
اختراع اولین عینک آفتابی جهان
امروزه عينک دودی یکی از عناصر مهم مد و فشن است. اما هدف اختراع عينک و تاریخچه اولین عینک آفتابی جهان، برای پیشگیری از آزار نور شدید بوده است. اکنون، عينك آفتابي علاوه بر نور خورشید، چشم را از آسیب نورهای مرئی دیگر با انرژی زیاد هم حفظ می‌کند.
اما اولین عینک آفتابی در قطب شمال متولد شد. مخترعان اولین نسل از عینک آفتابي، اینوئیت (Inuit)، ساکنان قطب شمال، بودند. که تاریخچه آن به ۲ هزار سال قبل باز می گردد. در عينک آفتابی اینوئیتها، شیشه وجود نداشت. نخستین عینک آفتابی از جنس عاج شیر دریایی بود که به صورت تخت با یک شکاف باریک در وسط هر ورقه به چشم می‌زدند. این وسیله از چشمانشان در برابر تابش شدید آفتاب و انغکاس آن روی برف، محافظت می کرد.
تاریخچه اختراع اولین عینک آفتابی جهان
البته بعد از اینوئیتها؛ نرو امپراطور روم، نیز به فکر اختراع اولین عینک آفتابی افتاد. نرون از اولین کاربران عینک دودی خارج از منطقه شمالگان و قطب بود. او دوست داشت نبرد گلادیاتورها را با عینک‌هایی از جنس زمرد تماشا کند.
ایده دیگر محافظت از چشم در برابر آفتاب، در چین بود. در قرن دوازدهم میلادی، برخی از قضات چینی از نوعی عینک برای محافظت لز خود استفاده می‌کردند. این محافظ از صفحات مسطح عدسی‌های کوارتز ساخته می شد. هدف اصلی این عينک های آفتابي، پنهان کردن هویت افراد یا نشان ندادن حالت چهره افراد بود. اما درهرحال چشم آنان را نیز از نور حفظ می‌کرد.
اولین عینک دودی در کدام کشور ساخته شد؟
عينک آفتابی نیز مانند هر اکسسوری، مسیر پر پیچ و خمی را تا رسیدن به شکل امروزی خود، طی نموده است.
نخستین مخترع عینک آفتابی کیست؟
در میانه قرن ۱۸ (۱۷۵۲)، جیمز آیکوچ (James Ayscough) عینک‌هایی به‌صورت دو عدسی متصل با سیم، اختراع کرد؛ که اولین ایده رنگی کردن عدسی را داشت. او معتقد بود که لنزهای رنگی سبز یا آبی، می‌تواند نوع خاصی از عیوب بینایی را رفع کند.
اختراع عینک آفتابی
بنابراین نخستین کاربرد عینک‌ها برای محافظت چشم در برابر آفتاب، در قرن بیستم رخ داد. اولین ایده این ابداع، بیماران سفلیس بودند، چون این بیماران به نور حساسیت دارند. در قرن ۱۹ و ۲۰ عینک‌های زرد، کهربایی و قهوه‌ای برای افراد مبتلا به سیفلیس (syphilis) تجویز می‌شد. بر این اساس استفاده از عينک آفتابي در آن زمان، نشانه بیماری بود.
مخترع عینک آفتابی مدرن کیست؟
در نهایت در ابتدای قرن بیستم، استفاده از عینک آفتابی در میان اشخاص مشهور و سلبریتی‌ها گسترش یافت. معمولا این بازیگران به علت ماندن زیر نورهای قوی در هنگام فیلم‌برداری، به قرمزی چشم مبتلا می‌شدند. بنابراین برای پوشاندن قرمزی چشم‌ها از عینک استفاده می‌کردند.
تحولات مدرن در ساختار عینک دودی
عينک‌های آفتابي ارزان‌قیمت، از جنس سلولوئید، در ابتدا توسط سم فاستر (Sam Foster) در ۱۹۲۹ و در امریکا ساخته شد. استقبال چنان گسترده بود که در سال ۱۹۳۷ بیش از ۲۰ میلیون عينک آفتابی در امریکا فروخته شد.
فروش این عینک‌ها بسیار زیاد شد و تا سال ۱۹۳۸ عينک آفتابی به اکسسوری مورد علاقه مردم مبدل شد. عينک آفتابي با لنزهای پولاریزه، اولین بار در ۱۹۳۶ با فیلتر معروف پولاروید (Polaroid) ساخته شدد. در حال حاضر شهر شیامن (Xiamen) چین، بزرگترین تولیدکننده عينک دودي در جهان است که همه ساله ۱۲۰ میلیون عینک به نقاط مختلف دنیا صادر می‌کند.
از معروف‌ترین سازندگان عینک‌های آفتابی امروزی، کمپانی ایتالیایی لوکساتیکا (Luxottica) است که عینک‌های برندهای مختلف مثل ری بن را با استانداردهای بسیار دقیق تولید می‌کند.
اولین عینک آفتابی در ایران
اولین عینک آفتابی در ایران بعد از سفر ناصرالدین شاه به اروپا و در دوره قاجاریه وارد شد. ناصرالدین شاه اولین فرد ایرانی بوده که از عينک آفتابي استفاده کرد. در دوران پهلوی نیز استفاده از عينک آفتابي در ایران رواج زیادی یافت و در صنعت مد و فشن نیز جای خود را باز کرد.
ترند عینک آفتابی در دهه های مختلف
در ادامه نگاه کوتاهی به تاریخچه عینک آفتابی و ترندهای مختلف آن از دهه ۱۹۲۰ تاکنون بررسی می کنیم.
| عينك آفتابي در دهه ۱۹۲۰ | اولین عینک آفتابی در سال ۱۹۲۹ تولید شد. فردی به نام تام فاستر در ساحل جرسی، عينک‌های محافظ در برابر آفتاب را تولید و می فروخت. در این جریان ستارگان سینمای هالیوود و افراد دیگر از عينک‌هایی با فریم گرد استقبال زیادی کردند. کم کم همه افراد جهان تمایل به استفاده از این عينک‌ها را از خود نشان دادند. |
| تاریخچه عینک آفتابی در دهه ۱۹۳۰ | عينک آفتابي در این دهه، به صورت ساده و بسیار سریع محبوب شد. در دهه ۱۹۳۰ استفاده از عينک آفتابي در رواج یافت. افرادی مثل بت دیویس از عینک آفتابی کلاسیک در این دورع استفاده کرد. |
| ترند عینک آفتابی در دهه ۱۹۴۰ | این دوره عینک آفتابی با طرح خلبانی رایج شد. این فریم عينک تا دهه ۶۰ و ۷۰ به فضای مد وارد نشد. در این دوره فریم عينک آفتابي ضخیم و رنگارنگ ساخته می شد و در ساخت آنها از فرم گل استفاده شد. عینک آفتابی گرد به شکل گل، قدمی نوین در دنیای مد و فشن بود. |
| عینک آفتابی چشم گربه‌ای در دهه پنجاه | اولین تغییرات عمده در ترند عینک آفتابی، در این دوره بود. فریم عينك آفتابي چشم گربه ای، بعد از جنگ جهانی اول رونق یافت. این عينک‌ها، نگاه را کاملاً جذاب و فریبنده می‌کرد و تبدیل به سبکی از مد و فشن شد. افراد مشهوری چون آدری هپبورن، در رواج این فریم عينک نقش زیادی داشتند. |
| دهه ۱۹۶۰ | رنسانس فرهنگی، تغییرات اساسی در سبک مد، ازجمله ترند عینک دودی بود. این محصولات در ابعاد بزرگ با قاب‌های مربع رواج پیدا کرد. رنگ عينک‌ها نیز نئون روشن بود. |
| عینک پاستلی در دهه ۱۹۷۰ | در این دوره عينک‌ها با شیشه‌های رنگی و پاستلی ساخته شد. اندازه این عينک ها نیز بزرگ بود، اما فریم نرم‌تری داشتند. |
| عینک آفتابی دهه ۱۹۸۰ | عينک‌های تولیدشده در این دوره، با لنز تیره و شکل هندسی روانه بازار شد. بازیگرانی چون تام کروز و مادونا با این سبک مشهور شدند. ترند ری بن، نیز در این دوره شناخته شد. |
| فریم عینک آفتابی در دهه ۱۹۹۰ | فریم‌ها در این دوره، کوچک شدند و در عرصه های ورزشی، بازیگری و سینما استفاده می‌شدند. رنگ لنز عینک‌ها، بسیار تاریک و فریم آن به رنگ نئون ساخته شد. برد پیت و گوینت پالترو به گسترش این ترند عينک کمک زیادی کردند. |
| فریم عینک دودی در دهه ۲۰۰۰ | سبک های جدیدی از ترند عینک آفتابی در ۲۰۰۰ رواج یافت. در این دوره، عينک‌ها در رنگ متنوع و سایه‌دار با ابعاد بزرگ تولید شدند. این سبک در هیپ‌هاپ به سرعت مورد توجه قرار گرفت. افرادی مانند بریتنی اسپیرز، جی لو و هنرمندان دیگر از این عينک‌ها استفاده می‌کردند. |
| طراحی عينك آفتابي در دهه ۲۰۱۰ | در این دوره، تنوع زیادی در رنگ و فریم عینک مشاهده شد. مدل آیینه‌ای تا رنگ‌های تیره توسط افراد معروف استفاده می‌شد. ترندهایی چون چشم گربه‌ای و خلبانی، دوباره ظهور کرد. اما در این دوره، بیشتر از لنزهای آینه‌ای در ساخت عينک آفتابی استفاده شد. |
فواید عینک دودی
- محافظت از چشم در برابر اشعه ماوراء بنفش و دیگر عناصر
- جلوگیری از بیماری چشمی ناشی از نور خورشید
- دید بهتر اطراف خود در روزهای آفتابی و برفی
- بهبودی چشم ها بعد از جراحی و عمل لیزیک
- اجتناب از سردرد یا میگرن
داشتن عینک دودی برای کودکان بسیار مهم است. زیرا لنزهای چشم آنها بیشتر از بزرگسالان به نور خورشید حساس بوده و دچار آسیب می‌شود.
منبع: gentlemansgazette و lenskart